Καρκίνος της ουροδόχου κύστεως

Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστεως προέρχεται, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, από το βλενογόννο της που ονομάζεται ουροθήλιο. Υπάρχουν σπάνιες περιπτώσεις άλλων μη επιθηλιακών καρκίνων που εμπλέκουν την ουροδόχο κύστη όπως το σάρκωμα ή το λέμφωμα. Υπολογίζεται ότι διαγιγνώσκονται 383000 νέες περιπτώσεις ουροθηλιακού καρκινώματος παγκοσμίως.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι η αιματουρία, η οποία είναι συνήθως μακροσκοπική. Άλλα πιθανά συμπτώματα είναι ο πόνος κατά τη διάρκεια της ούρησης, η συχνουρία ή ακόμα και η αδυναμία ούρησης. Ωστόσο, όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να οφείλονται και σε καλοήθεις καταστάσεις όπως η υπερτροφία του προστάτη, η λιθίαση του Ουροποιητικού, η υπερδραστήρια κύστη και η φλεγμονή της κύστης ( κυστίτιδα).

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ – ΑΙΤΙΑ

  • Το κάπνισμα αποτελεί τον απόλυτο αιτιολογικό παράγοντα πρόκλησης καρκίνου της ουροδόχου κύστεως και γενικά ολόκληρου του Ουροποιητικού συστήματος. Μάλιστα υπάρχει ακριβής αναλογία μεταξύ του κινδύνου εμφάνισης και των ετών καπνίσματος, με την διακοπή να μειώνει σαφώς τον κίνδυνο.
  • Η χρόνια επαφή με χημικά καρκινογόνα που παράγονται με το κάπνισμα, διεγείρουν την καρκινογένεση. Για τον ίδιο λόγο επαγγελματική έκθεση σε ανάλογες ουσίες αυξάνουν τον σχετικό κίνδυνο. Έτσι επαγγέλματα όπως οδηγοί, εργαζόμενοι σε ελαστικά, μηχανικοί αυτοκινήτων, εργάτες σε επεξεργασία δερμάτων , επαφή  με χρώματα κ.α έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου εκ μεταβατικού επιθηλίου.
  • Ακτινοβολία πυέλου
  • Χρόνια φλεγμονή της κύστης σε ασθενείς που φέρουν χρόνια καθετήρα
  • Ειδικές λοιμώξεις,όπως η σχιστοσωμίαση ( νόσος που ενδημεί στην Βόρεια Αφρική και οφείλεται σε παράσιτο)
  • Φάρμακα όπως η φαινακετίνη ( παλαιό  φάρμακο για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων) και η κυκλοφωσφαμίδη ( χημειοθεραπευτικό)

ΠΡΟΓΝΩΣΗ

Η κατανάλωση συγκεκριμένων φρούτων και λαχανικών, όπως τα καρότα και αυτά που περιέχουν σελήνιο, φαίνεται να μειώνουν τον σχετικό κίνδυνο. Επίσης, η κατανάλωση υγρών και ιδιαίτερα νερού έχει ευεργετικό αποτέλεσμα.  Σίγουρα η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί απαραίτητη επιλογή πρόληψης.

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση γίνεται συνήθως μέσω των απεικονιστικών μεθόδων οι οποίες οδηγούν τον ασθενή στον Ουρολόγο. Το υπερηχογράφημα, η αξονική τομογραφία και οι κυτταρολογικές ούρων αποτελούν εξετάσεις,α οι οποιες μπορεί να ανδείξουν την ύπαρξη εξωφυτικού μορφώματος εντός της ουροδόχου  κύστεως. Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται  με την κυστεοσκόπηση, μια διαδικασία κατά την οποία ο Ουρολόγος , διαμέσου της ουρήθρας και με την βοήθεια οπτικής , επισκοπεί το εσωτερικό της κύστης και αποκαλύπτει την βλάβη. Στη συνέχεια η λήψη βιοψίας και η παθολογοανατομική ανάλυση δίνουν την τελική διάγνωση.


ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ                                                               

Για την ακριβή σταδιοποίηση απαιτούνται η κλινική εξέταση και οι απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική τομογραφία κοιλίας και θώρακα .

Ο καρκίνος της κύστης διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες οι οποίες απαιτούν τελείως διαφορετική θεραπευτική αντιμετώπιση

1)    Επιφανειακός (ή μη- διηθητικός )καρκίνος

Το 75% των μορφωμάτων της ουροδόχου κύστεως περιορίζονται στοεπιφανειακό στρώμα της κύστης ( βλενογόννο ή το υποκείμενο χόριο ), χωρίς να προχωρούν στο βαθύτερο μυικό χιτώνα. Στην κυστεοσκόπηση έχουν μορφή όπως αυτη του κουνουπιδιού το οποίο παρουσιάζει μίσχο. Εικόνα

Η θεραπεία τους περιλαμβάνει την διουρηθρική εξαίρεσή τους και στην συνέχεια την συνεχή παρακολούθηση πιθανής υποτροπής .  Ανάλογα με το αποτέλεσμα της ιστολογικής απάντησης, μπορεί να απαιτηθεί συμπληρωματική θεραπεία με ενδοκυστική έγχυση φαρμακευτικών ουσιών, οι οποίες μειώνουν την πιθανότητα επανεμφάνισής τους.

2)    Καρκίνωμα in situ (CIS)

Αποτελεί αλλοίωση επιφανειακού τύπου η οποία καταλαμβάνει συνήθως μεγάλη έκταση της κύστεως και  εμφανίζεται ως εξέρυθρη περιοχή που μοιάζει με βελούδο. Δυστυχώς αυτός ο τύπος, παρότι είναι επιφανειακός, έχει πολύ μεγάλη πιθανότητα μετάπτωσης σε διηθητικό και γι αυτο απαιτεί πιο επιθετική θεραπευτική προσέγγιση. Αρχικά ,χρησιμοποιούνται ενδοκυστικές εγχύσεις με συγκεκριμένο ανοσοδιεγερτικό φάρμακο (BCG) και επί υποτροπής αποφασίζεται η έγκαιρη αφαίρεση της κύστεως ( ριζική κυστεκτομή και εκτροπή των ούρων).

3)    Διηθητικός καρκίνος

Σε ένα 25-30% των πρωτοεμφανιζόμενων καρκίνων της ουροδόχου κύστεως υπάρχει εξάπλωση που διηθεί τον μυικό χιτώνα, γεγονός το οποίο αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο μετ;aστασης σε απομακρυσμένα όργανα. Επίσης,  ένα 30% των επιφανειακών όγκων μπορεί να μετατραπούν σε διηθητικούς σε βάθος χρόνου . Οι ασθενείς με επιβεβαιωμένο διηθητικό καρκίνο ουροδόχου κύστης απαιτείται να υποβληθούν άμεσα σε αφαίρεση της κύστεως ( ριζική κυστεκτομή ) και εκτροπή των ούρων.